Kwasy owocowe, czyli hydroksykwasy, są chętnie stosowane w kosmetyce, ze względu na ich zdolność do pobudzania złuszczania naskórka i regeneracji skóry, oraz poprawy jej struktury i nawilżenia. Są to kwasy naturalne, pozyskiwane z surowców roślinnych, mleka czy cukru. W porównaniu z kwasami nieorganicznymi są kwasami zdecydowanie słabszymi i nietoksycznymi.
Do najpopularniejszych kwasów kosmetycznych należą kwasy z grupy AHA (alfa-hydroksykwasy) oraz BHA (beta-hydroksykwasy). Kwasy z grupy AHA są rozpuszczalne w wodzie, natomiast kwasy BHA w tłuszczach. Jedynym stosowanym w praktyce beta-hydroksykwasem jest kwas salicylowy. Najcenniejsze alfa-hydroksykwasy to kwas mlekowy, glikolowy, jabłkowy, cytrynowy i kwas migdałowy.
Kwasy owocowe charakteryzuje siła złuszczania, zależna od rodzaju kwasu, wartość pH, uzależniona od ich jakości, oraz stężenie, które regulujemy sami, dodając odpowiednią ilość kwasu do przygotowywanej receptury kosmetycznej.
Zastosowanie kwasu w stężeniu poniżej 5% sprawi, że będzie on działał głównie nawilżająco. Działanie złuszczające praktycznie nie wystąpi. W stężeniu od 5% do 15% kwas będzie wykazywał działanie nawilżające oraz delikatne działanie złuszczające na komórki martwego naskórka. W stężeniach powyżej 15% kwas ma działanie mocno złuszczające. W stężeniu do 30% może być stosowany, przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności, we własnym zakresie, zaś w stężeniach wyższych stosowany jest wyłącznie w zabiegach profesjonalnych, w gabinetach kosmetycznych i dermatologicznych, w leczeniu niektórych chorób skórnych, np. rybiej łuski, oraz w charakterze intensywnego zabiegu kosmetycznego, spłycania zmarszczek czy redukcji blizn potrądzikowych.
Kosmetyki z zawartością kwasów owocowych nie powinny być stosowane incydentalnie. Kwasy stosujemy raczej w formie okresowych kuracji, prowadzonych wiosną lub jesienią. Pora letnia oraz zimowa są niewłaściwe, ponieważ kuracja kwasami uwrażliwia skórę zarówno na promieniowanie UV, jak i na mróz.
W ciągu pierwszych dwu tygodni kuracji przygotowujemy skórę do właściwego zabiegu, poprzez stosowanie kremów lub toników zawierających 5% do 10% kwasów. Następnie przeprowadzamy serię kilku, do dziesięciu, zabiegów w odstępach tygodniowych, stosując kwas o wyższym stężeniu (15% do 30%). Kwas aplikujemy każdorazowo na skórę dokładnie oczyszczoną i odtłuszczoną, aby zwiększyć efektywność przenikania kwasów nierozpuszczalnych w tłuszczach. Kwas pozostawiamy na skórze na kilka minut, po czym usuwamy go wacikami nasączonymi wodą, zaczynając od tych miejsc, w których odczuwamy pieczenie. Po usunięciu całości kwasu wacikami myjemy się dokładnie letnią wodą oraz aplikujemy tłusty krem lub olej kosmetyczny. W trakcie kuracji nie opalamy się a przed wyjściem na dwór stosujemy krem z wysokim filtrem UV.
Kuracje kwasami owocowymi stosujemy nie częściej niż raz w roku. Skuteczność działania kwasów maleje wraz z rosnącym przyzwyczajeniem skóry, toteż zachowanie dostatecznie długiego okresu przerwy pomiędzy kuracjami jest niezbędne dla utrzymania właściwego efektu długofalowego.
Odczucia takie jak pieczenie czy lekkie szczypanie skóry, delikatne łuszczenie się i zaczerwienienie, zwłaszcza w okolicach zmian trądzikowych, są normalne w trakcie stosowania kwasów i o ile nie są zbyt intensywne, nie świadczą o niewłaściwym działaniu. Podobnie, brak wyraźnego odczucia pieczenia czy wyraźnego złuszczania się naskórka nie powinien być powodem do niepokoju ani też nie świadczy o konieczności zwiększenia stężenia kwasów.
Zabiegi wykonane kwasami owocowymi są co do zasady bezpieczne, ale pamiętajmy o zachowaniu wszelkich środków ostrożności. Przede wszystkim nie stosujmy dużych stężeń kwasów, bez wypróbowania własnej reakcji skórnej na mniejszych stężeniach. Nakładając kwasy chrońmy oczy oraz oczywiście omijajmy okolice oczu i usta. Nie nakładamy kwasów na skórę mocno podrażnioną, z niezagojonymi ranami czy głębokimi bliznami. Omijamy pieprzyki i teleangiektazje (tzn. pajączki). Przeciwwskazaniem do zabiegów są także skłonności do powstawania bliznowców, alergie skórne, aktywna opryszczka, ciężka postać trądziku, odbywane w ostatnim półroczu zabiegi krioterapii oraz ciąża i karmienie piersią.
